Elektromobilność w Polsce: są szanse na 1 mln samochodów elektrycznych?

Przeczytaj także: Pojazdy elektryczne wymuszają zmiany w energetyce

Polski rynek samochodów elektrycznych: liderami firmy i duże miasta

„Polish EV Outlook 2024” potwierdza bardzo dynamiczny rozwój rynku samochodów całkowicie elektrycznych w Polsce. Od 2019 r. (gdy opublikowano pierwszą edycję „PEVO”) udział BEV w rejestracjach nowych pojazdów osobowych w naszym kraju wzrósł niemal 14-krotnie.

Z najnowszej edycji opracowania PSNM wynika, że elektromobilność w Polsce wciąż koncentruje się przede wszystkim w największych miastach.

Najwięcej samochodów całkowicie elektrycznych – prawie 23% całej polskiej floty – zarejestrowano w Warszawie. W 2023 r. stolica odpowiadała również za ponad 24% nowych rejestracji BEV w Polsce (odnotowano wzrost udziału r/r). Ok. 26% krajowego parku pojazdów zeroemisyjnych zarejestrowano w miastach liczących od 300 tys. do 1 mln mieszkańców – Krakowie, Łodzi, Wrocławiu, Poznaniu, Gdańsku, Szczecinie, Bydgoszczy i Lublinie. Flota w mniejszych ośrodkach miejskich, o liczbie mieszkańców od 150 tys. do 300 tys., stanowi 12% łącznej liczby samochodów z napędem elektrycznym w Polsce, natomiast miast liczących od 50 tys. do 150 tys. osób – 8% - mówi Albert Kania, Senior New Mobility Manager PSNM.

Swój udział w polskim rynku elektromobilności coraz mocniej zaznaczają firmy. Przedsiębiorcy (bez uwzględnienia osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą) odpowiadają za 85% rejestracji nowych samochodów z napędem elektrycznym na polskim rynku. Udział firm jest zatem jeszcze wyższy niż w latach ubiegłych. Liderami pod względem liczby rejestracji BEV wśród przedsiębiorców po raz kolejny okazały się być firmy z obszaru CFM (73% udział w kategorii nabywców instytucjonalnych) oraz dealerzy samochodowi (13%).

Co musi się stać, żeby elektromobilność w Polsce zdecydowanie przyspieszyła?

„Polish EV Outlook 2024” prezentuje trzy wariantowe scenariusze rozwoju rynku samochodów elektrycznych.

W wariancie pesymistycznym przedstawiono potencjalne, teoretyczne konsekwencje braku uruchomienia programów subsydiów. Z kolei scenariusz optymistyczny przewiduje wdrożenie najbardziej kompleksowego systemu wsparcia, obejmującego m.in. możliwość odliczenia 100% VAT przy nabyciu samochodów elektrycznych, dopłaty do używanych BEV czy też wprowadzenie instrumentów wpływających na obniżenie cen energii elektrycznej.

Optymalizację zasad udzielania dofinansowania (w szczególności podwyższenie budżetu programu „Mój Elektryk” oraz wzrost ceny maksymalnej dotowanych pojazdów do 275 tys. zł) przewiduje również scenariusz realistyczny. W naszych prognozach uwzględniliśmy także założenia wspólne dla wszystkich scenariuszy takie jak m.in. wprowadzenia zakazu sprzedaży nowych samochodów spalinowych w UE od 2035 r., wyrównanie cen BEV i ICE w większości segmentów do roku 2027 r., czy też wzrost praktyczności pojazdów zeroemisyjnych (w odniesieniu do zasięgów i mocy ładowania). Absolutnie kluczowym czynnikiem jest wdrożenie zmian regulacyjnych i systemowych wpływających na rozbudowę ogólnodostępnej infrastruktury ładowania.

Przyjęliśmy ponadto założenia, które mogą mieć negatywny wpływ na rynek e-mobility, w tym wzrost cen energii elektrycznej. Niezależnie od tego prognozujemy kontynuację wzrostu popytu na BEV wśród nabywców w Polsce. Zakładamy, że do 2030 r. sprzedaż osobowych i dostawczych samochodów całkowicie elektrycznych w naszym kraju będzie ponad 7-krotnie wyższa niż w roku 2023 – mówi Jan Wiśniewski, Dyrektor Centrum Badań i Analiz PSNM.

Z prognoz PSNM wynika, że przy spełnieniu odpowiednich warunków udział samochodów całkowicie elektrycznych na polskim rynku nowych pojazdów osobowych może wzrosnąć z zaledwie 3,6% w 2023 r. do prawie 12% w 2025 r. i ok. 22% w roku 2030. W konsekwencji za niecałe 7 lat park BEV o DMC do 3,5 t będzie liczyć w naszym kraju ponad 840 tys. szt. Flota hybryd typu plug-in (PHEV) do tego czasu wzrośnie do ok. 529 tys. pojazdów.

Dynamiczna elektryfikacja transportu w kolejnych latach powoduje, że już teraz konieczne jest zdecydowane przyspieszenie rozbudowy stacji ładowania. Unijne rozporządzenie AFIR zakłada, że na każdy samochód całkowicie elektryczny w państwach członkowskich powinno przypadać 1,3 kW mocy w infrastrukturze ogólnodostępnej, zaś na każdą hybrydę typu plug-in 0,8 kW. W konsekwencji, uwzględniając ujęte w „Polish EV Outlook 2024” prognozy rozwoju floty, łączna moc stacji ładowania w Polsce powinna wzrosnąć od chwili obecnej o 548%, czyli 6,5-razy do 2030 r. Innymi słowy, potrzebujemy ponad 1281 MW mocy zainstalowanej w infrastrukturze ogólnodostępnej, co bez zdecydowanego usprawnienia procedur przyłączeniowych będzie niewykonalne. Do tej pory udało się uruchomić łącznie ok. 234 MW. Kwestie związane z obszarem przyłączeniowym będą przedmiotem dyskusji w gronie kluczowych interesariuszy podczas Kongresu Nowej Mobilności 2024, który odbędzie się w dniach 24-26 września w Expo Łódź – mówi Aleksander Rajch, Członek Zarządu PSNM.