Wypadek na rajdzie ulicznym. Czy obowiązkowe ubezpieczenie OC chroni wszystkich poszkodowanych?

Przeczytaj także: Kolizja z kierowcą bez OC? Czy dostaniemy odszkodowanie?

Dzięki przypisanemu do pojazdu obowiązkowemu ubezpieczeniu OC sprawca kolizji lub wypadku nie pokrywa spowodowanych strat z własnych pieniędzy. Poszkodowani w wypadku drogowym otrzymują odszkodowanie od ubezpieczyciela, który przejmuje na siebie finansową odpowiedzialność za zdarzenie drogowe. Czy do grona poszkodowanych zalicza się pasażerów, którzy podróżowali razem ze sprawcą?

Zasady działania OC opisuje ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych , a zgodnie z nią odszkodowanie należy się wszystkim uczestnikom zdarzenia drogowego, którzy nie są jego sprawcą. A zatem jego pasażerom na równi z osobami w innych pojazdach, przechodniami czy rowerzystami itd. Co ważne, prawo nie wprowadza rozróżnienia poszkodowanych ze względu na pokrewieństwo ze sprawcą czy dobrowolne przebywanie z nim w jednym samochodzie – mówi Damian Andruszkiewicz, odpowiedzialny za ubezpieczenia komunikacyjne w Compensa TU SA Vienna Insurance Group.

Co z rajdami ulicznymi i jazdą po alkoholu?

Zgodnie z ustawą można wymienić cztery sytuacje, w których ubezpieczyciel nie przejmuje od sprawcy odpowiedzialności za zdarzenie drogowe. Są to szkody spowodowane w pojazdach, należących do właściciela pojazdu, którym kierował sprawca. Oprócz tego: zdarzenia powstałe w przewożonych za opłatą ładunkach, przesyłkach i bagażu, utrata cennych rzeczy (m.in. gotówki, biżuterii czy dokumentów) oraz szkody, wskutek których doszło do zanieczyszczenia lub skażenia środowiska.

Na tej liście nie ma uczestnictwa w samochodowych lub motocyklowych, nielegalnych rajdach ulicznych. Oznacza to, że poszkodowani przez piratów drogowych dostają odszkodowanie z ubezpieczenia OC i unikają skomplikowanego procesu dochodzenia roszczeń bezpośrednio u sprawców. Ci natomiast nie są bezkarni. W zależności od przewinienia – zgodnie z Kodeksem wykroczeń i Prawem o ruchu drogowym – narażają się m.in. na kilkadziesiąt tysięcy złotych grzywny czy utratę prawa jazdy i dowodu rejestracyjnego.

Warto też wiedzieć, że w kilku sytuacjach zakład ubezpieczeń wypłaca pieniądze poszkodowanym, a następnie zwraca się do sprawcy z żądaniem zwrotu równowartości odszkodowania. Dzieje się tak, gdy kierujący był pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających, wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa, nie miał uprawnień do kierowania pojazdem lub zbiegł z miejsca zdarzenia – dodaje Damian Andruszkiewicz z Compensy.

Co istotne, w przypadku szkód spowodowanych przez pijanych kierowców, towarzystwa ubezpieczeniowe zazwyczaj sprawdzają tzw. przyczynienie się poszkodowanego. Każdy przypadek rozpatrują indywidualnie – jeżeli okaże się, że np. pasażer był współwinny zdarzeniu, wówczas może liczyć na wypłatę tylko części odszkodowania.

Sumy w polisach „idą” w górę o ok. 30%

Górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela w ramach polisy OC określają zapisane w ustawie sumy gwarancyjne. W przypadku szkód na osobie, które dotyczą życia i zdrowia poszkodowanych, maksymalne odszkodowanie wynosi obecnie 5,21 mln euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, bez względu na liczbę poszkodowanych. To ok. 23,18 mln zł. Suma gwarancyjna po szkodach na mieniu wynosi natomiast 1,05 mln euro, czyli ok. 4,6 mln zł.

Pod koniec 2022 r. w Rządowym Centrum Legislacji pojawił się projekt nowelizacji ustawy, która dostosowuje sumy gwarancyjne do dyrektywy Parlamentu Europejskiego. Wartości będą w polskim prawie zapisane w złotówkach oraz zostaną podniesione o ok. 30%. Suma gwarancyjna po szkodach na osobie wyniesie ponad 29,8 mln zł, w przypadku szkód na mieniu przekroczy 6,21 mln zł – tłumaczy Damian Andruszkiewicz z Compensy.