Czym jest regres ubezpieczenia OC?

Przeczytaj także: Czy polisa OC działa na polnych drogach?

Regres typowy to roszczenie wynikające z art. 828 § 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli zakład pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela. Z powyższego wynika, że regres typowy jest kierowany do osoby trzeciej, natomiast regres nietypowy jest skierowany do kierującego pojazdem, którym została wyrządzona szkoda i wynika z przepisów szczególnych.

Zgodnie z art. 43 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych regres przysługuje Zakładowi ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu (w sytuacji gdy zakład ubezpieczeń ogłosił upadłość, wniosek o ogłoszenie upadłości został oddalony/umorzono postępowanie upadłościowe albo zarządzono przymusową likwidację) w następujących przypadkach:

• jeżeli kierujący wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii;
• jeżeli kierujący wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;
• jeżeli kierujący nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa,
• jeżeli kierujący zbiegł z miejsca zdarzenia.

Podkreślić należy, że aby powstał regres w przypadku ubezpieczenia OC kierujący ubezpieczonym pojazdem musi być sprawcą zdarzenia. Zauważyć należy, że w sytuacji gdy kierujący pojazdem umyślnie doprowadził do szkody koniecznym jest wykazanie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem kierującego a wyrządzoną szkodą, w pozostałych przypadkach wystarczającą przesłanką jest powstanie szkody.

W przypadku odpowiedzialności kierującego pojazdem bez uprawnień ustawodawca przewidział wyłączenie odpowiedzialności w sytuacji, gdy doszło do ratowania życia ludzkiego lub mienia, albo w przypadku pościgu podjętego za osobą, która popełniła przestępstwo bezpośrednio po jego dokonaniu. Zaznaczyć należy, że chodzi tu o przypadki braku uprawnień a nie posiadania fizycznie samego dokumentu prawa jazdy, a zatem chodzi tu o osoby, które w ogóle nie uzyskały uprawnień do kierowania pojazdem lub które je utraciły.

Świadczenia podlegające regresowi

Ogólna zasada pełnego odszkodowania stanowi, że poszkodowany powinien uzyskać odszkodowanie zarówno za szkody wyrządzone na osobie ale również na mieniu. Do roszczeń odszkodowawczych należy również zaliczyć korzyści, które poszkodowany mógł uzyskać, gdyby do szkody nie doszło. Poszkodowany może również żądać w zależności od stanu faktycznego zadośćuczynienia za krzywdę, a także zwrot kosztów związanych z wypadkiem, np. w przypadku uszczerbku na zdrowi – kosztów rehabilitacji czy zakupu leków. Do roszczeń poszkodowanego należy również zaliczyć renty uzupełniającej, kapitalizacji renty, renty na zwiększone potrzeby, zwrotu utraconych zarobków, zwrotu poniesionych kosztów związanych np. za naprawę uszkodzonej rzeczy, kosztów holowania pojazdu czy też najmu pojazdu zastępczego. W przypadku śmierci poszkodowanego, rodzina może się domagać kosztów związanych z pogrzebem czy renty alimentacyjnej. Wszystkie te świadczenia w przypadku ich wypłaty przez zakład ubezpieczeń będą podlegały regresowi. Roszczenie regresowe przedawnia się z upływem 3 lat, licząc od dnia wypłaty świadczenia poszkodowanemu.