Ubezpieczenie OC: obniżone odszkodowanie? Walcz w sądzie

Przeczytaj także: Ubezpieczenia samochodowe: jak wylicza się wysokość odszkodowania?

O winie poszkodowanego często musi zadecydować sąd

Pomniejszenie odszkodowania z polisy OC jest możliwe na podstawie artykułu 362 ustawy kodeksu cywilnego. Zgodnie ze wspomnianym artykułem, „jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron”.


Decyzja ubezpieczyciela, który arbitralnie obniżył wypłacone odszkodowanie, zwykle spotyka się z oporem poszkodowanego lub jego rodziny. Dlatego sprawy dotyczące redukcji odszkodowania często trafiają na wokandę. Wówczas to sąd określa stopień, w jakim ofiara wypadku przyczyniła się do jego zajścia. Sądy zwykle ustalają stopień przyczynienia się do szkody na poziomie od 20% do 50%. Taki współczynnik informuje o obniżce należnego odszkodowania – mówi Nina Kuczyńska z porównywarki ubezpieczeń Ubea.pl.

Poniższa tabela prezentuje istotne wyroki sądów w sprawie przyczynienia się do szkody. Przykładowe odszkodowanie za śmierć pasażerki, która zginęła w wypadku spowodowanym przez nietrzeźwego kierowcę, ostatecznie zostało pomniejszone o 25%. Warszawski sąd apelacyjny uznał, że matka wsiadająca do samochodu razem z pijanym kierowcą, częściowo przyczyniła się do swojej śmierci i osierocenia dziecka (patrz poniżej).

Nina Kuczyńska zwraca uwagę, że zgoda na podróż z nietrzeźwym kierowcą to tylko jedna spośród wielu przesłanek decydujących o ograniczeniu odszkodowania. Poniższe zestawienie prezentuje wyroki sądów, które dotyczyły niezapięcia pasów bezpieczeństwa, wtargnięcia na jezdnię lub nieostrożnej zmiany kierunku jazdy przez rowerzystę. W każdej z takich sytuacji sędzia musi uwzględnić m.in. zachowanie sprawcy, sytuację finansową poszkodowanego i wpływ wypadku na życie jego rodziny. Trudno zaprzeczyć, że sądowa ocena przyczynienia się do szkody jest mocno subiektywna. Sporne sprawy po kilku latach trafiają nawet do Sądu Najwyższego (przykład: Wyrok SN z dnia 17 kwietnia 2008 r. - sygn. akt I C 50/07).

To ubezpieczyciel udowadnia przyczynienie się do szkody

Zakłady ubezpieczeniowe dość często przyjmują bardzo wysokie współczynniki przyczynienia się do szkody (np. 80% – 90%). Tak duża redukcja wypłaconego odszkodowania jest prawdopodobna, jeżeli nietrzeźwość poszkodowanego była jedną z głównych przyczyn wypadku.

Osoby, które uważają, że ubezpieczyciel zbytnio obniżył wartość odszkodowania, powinny skorzystać z drogi sądowej. Sąd po rozpatrzeniu wszystkich dowodów często obniża poziom przyczynienia się do szkody (np. z 80% do 50%). Taka decyzja skutkuje sporym wzrostem odszkodowania za obrażenia lub śmierć członka rodziny.

Osoby uprawnione do świadczeń z polisy OC powinny również pamiętać, że na ubezpieczycielu spoczywa ciężar dowodowy. To zakład ubezpieczeniowy musi zgromadzić i zaprezentować dowody wskazujące na winę poszkodowanego – podsumowuje Nina Kuczyńska z porównywarki ubezpieczeń Ubea.pl.