Ubezpieczenia samochodowe: jak wylicza się wysokość odszkodowania?

Przeczytaj także: Ubezpieczenie AC – z dodatkowymi usługami czy bez?

Zgodnie z zapisami art. 363 par. 1 Kodeksu cywilnego – „Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.” W jaki sposób wyliczana jest pieniężna wartość ubezpieczenia?

Metoda kosztów naprawy

Zastosowanie metody kosztów naprawy polega na ustaleniu wysokości odszkodowania w odniesieniu do przewidywanych kwot, jakie musiałyby zostać wydatkowane, by uszkodzony samochód przywrócić do stanu poprzedniego. Krótko mówiąc - by ubezpieczone auto ponownie osiągnęło funkcjonalność sprzed zdarzenia ubezpieczeniowego.

Obliczenia, uwzględniające charakterystykę zapisów ogólnych warunków ubezpieczenia, realizowane są przy tym w oparciu o specjalny system kalkulacyjny, np. Audatex. Odnoszą się one do wartości części zakwalifikowanych do wymiany, czasochłonności i sposobu dokonania naprawy, a także stawek roboczogodzinowych warsztatów samochodowych w miejscu realizacji potencjalnej naprawy.

Metoda różnicowa

Z kolei metoda różnicowa stosowana jest w przypadkach, gdy przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego będzie technicznie niemożliwe lub z jakiegoś powodu nieopłacalne. Wysokość wypłacanego odszkodowania jest kwotą odzwierciedlającą utratę wartości pojazdu, tj. jest różnicą jego wartości sprzed zdarzenia oraz wartości po szkodzie. Co za tym idzie, suma przyznanego odszkodowania, a także cena sprzedaży pozostałości samochodu powinny osiągnąć 100 proc. jego wartości w stanie nieuszkodzonym.

Także w tym przypadku ustalenie wartości pojazdu w stanie bezpośrednio przed szkodą wykonywane jest w oparciu o wyliczenia specjalnego systemu. Uwzględnia on np. przebieg, wyposażenie, realizowane przed szkodą naprawy czy lokalne ceny danego modelu auta. Analogicznie dokonuje się również wyceny pojazdu po szkodzie, tj. ustala się stopień zniszczenia danych elementów auta i odnosi do ich udziału w wartości całego pojazdu. Różnica tych dwóch wartości odzwierciedla więc faktyczną wysokość odszkodowania, która, jak wspomniano, uzupełniona o wartość sprzedaży pozostałości pojazdu winna osiągnąć 100 proc. jego wartości sprzed zdarzenia.

Ubezpieczyciel nie gwarantuje jednocześnie, że sprzedaż pozostałości pojazdu przyniesie poszkodowanemu korzyści na tyle wysokie, by ich suma wraz z wypłaconym ubezpieczeniem odpowiadała wartości pojazdu sprzed zdarzenia. Warto wskazać tu jednak, że poszkodowanemu może zostać zaproponowane zbycie pozostałości po pojeździe w wyznaczonym przez ubezpieczyciela szrocie – złomowisku samochodowym, po cenie wyliczonej w procesie ustalenia wartości uszkodzonego pojazdu. Jest to o tyle wygodne i korzystne, ponieważ poszkodowany nie musi zajmować się poszukiwaniem nabywcy pozostałości po pojeździe, a jednocześnie posiada on gwarancje, że suma uzyskanych świadczeń finansowych odpowiadała będzie pełnej wartości auta sprzed zdarzenia.